Albert EINSTEIN’ ın Oğluna Mektubu ve Öğrenmenin Sırrı

Albert EINSTEIN’ ın Oğluna Mektubu ve Öğrenmenin Sırrı

 

“Adam EINSTEIN beyler!” tespitinin üzerine söylenebilecek hiçbir şey yok. Bu lafı yiyen, altından kalkamaz, ortamda kısa bir sessizlik oluşur. Kapağı alanın uzay – zaman dengesinde kayma başlar, özgül ağırlığı düşer, gözünün önünden slow motion ışık hüzmeleri geçer…

Albert EINSTEIN, Özel Görelilik ve İzafiyet Teorisi, kütle – ışık – zaman ilişkisi, hepsinin ötesinde evrenin nasıl var olabildiği gibi konular üzerinde çalışmalar yapmış, çağımızın tartışmasız en önemli bilim insanı.

Hani hepimiz küçükken düşünürdük ya (biz hâlâ düşünüyoruz), radyonun içinden nasıl ses çıkıyor? Orada bir şeyler var ama nasıl oluyor da oluyor, o ses bize nasıl geliyor? İşte bu tip bilim çıldırtan soruların en basit cevapları da Albert EINSTEIN’da.

Asrın bilim insanından insan yaşamına ve başarıya dair en yalın tavsiyeler için Einstein’ın oğluna yazdığı mektuba kısaca göz atalım.

Yıl 1915, Albert EINSTEIN 36 yaşında ve çalkantılı bir ilişki yaşadığı eşi Mileva’dan ayrı olarak Berlin’de yaşıyor. Görelilik kuramını henüz bitirmiş ve hızla dünya çapında bir şöhret olma yolunda. Mektubu iki oğlundan biri olan 11 yaşındaki Hans ALBERT’ e cevap olarak yazıyor.

Sevgili ALBERT, mektubunu aldım ve çok sevindim

Bir daha bana yazmayacağından korkar hale gelmiştim. Zürih’e geldiğimde bana benimle Zürih’de görüşmenin biraz saçma ve garip olduğunu söylemiştin. Ben de bundan sonraki görüşmemizin kimsenin bizi rahatsız edemeyeceği başka bir yerde olmasının daha iyi olacağını düşündüm.

Not: Albert EINSTEIN’ın bir zamanlar deliler gibi aşk yaşadığı eşi Mileva’yla boşanması ve ardından yaşanan bir takım tatsız olaylar, mektuba bu şekilde bir giriş yazmasına sebep olarak gösterilebilir. Bu mektup aynı zamanda Albert EINSTEIN’ın çocuklarına karşı ilgisiz ve duyarsız kaldığı yönündeki iddiaları da boşa çıkarıyor.

Her yılın en azından bir tam ayını birlikte geçirmemiz gerektiğini düşünüyorum

Böylece aslında sana ne kadar düşkün ve aslında seni kadar çok seven bir baban olduğunu fark edeceksin.

Benden, başka hiç kimseden öğrenemeyeceğin güzellikte ve değerde şeyler öğrenebilirsin

Onca yorucu çalışmamdan sonra elde ettiklerim sadece yabancıların değil kendi öz oğullarımın da işine yaramalı.

Son günlerde hayatımın en güzel çalışmalarından birini bitirdim

Biraz daha büyüdüğünde sana bunu daha detaylı anlatacağım. (İzafiyet teorisinden bahsediyor; Albert EINSTEIN’ın oğlu olmak diye bir liste mi yapsak?)

Piyano derslerinden zevk almana çok sevindim

Piyano ve marangozluk işlerinin senin yaşındaki genç bir insan için bir şeyler öğrenmenin en iyi yolları olduğunu düşünüyorum; hatta bence bunlar okuldan bile daha önemli.

Piyanoda hoşuna giden şeyleri çalmaktan kendini alıkoyma

Öğretmenin seni bu yöne sevk etmeyebilir. Olsun, sen yine de sevdiğin parçalara da zaman ayır.

Keyif alarak bir şey yapıyor ve zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsan, bu öğrenmenin en iyi yoludur

Mesela ben kendimi işime öylesine kaptırıyorum ki, öğle yemeğini kaçırdığımı çok sonra fark ediyorum.

Tete (kardeşi) ve seni öpüyorum.
Annenize selamlar…

Mektubunu bu şekilde sonlandıran Albert EINSTEIN bugüne kadar evrenin sırlarına ve zamanda yolculuğa dair en net çıkarımları yapan bilim insanı

Doğruluğu ispatlanan ve yanlışlığı ispatlanamayan birçok çalışması olan bu üstün zeka, aynı zamanda dünyanın en karmaşık teorilerini bir kaç cümleyle özetleyebilmesiyle de hayli kafa bir abimiz.

Mesela karmaşık çalışmalarını içinde E=mc² gibi formüller olmadan şöyle açıklıyor

Elinizi bir dakikalığına sıcak bir fırının içine sokun, sanki bir saatmiş gibi gelir. Güzel bir kızla bir saat kadar zaman geçirin, bir dakikaymış gibi gelir. İzafiyet budur.

İşte aşık olduğumuzda zaman kavramının nasıl da göreceli hale geldiğinin E=mc² olmadan, tanımı.

Söz konusu olan kuramsal fizik değil de bizi çevreleyen günlük yaşam olduğunda Albert EINSTEIN da hayli normal bir insan

Elinde kendi kuklasıyla

Teorileri için dünyanın birçok prestijli üniversitesinde, dünyanın en prestijli bilim insanlarının beynini yakan Albert EINSTEIN’ ın oğluna verdiği nasihat, insan yaşamında mutluluğa ve başarıya dair hayli yalın bir noktadan başlıyor: Ne istediğini ve neyi sevdiğini bilmek. Dünyanın en önemli bilim insanının bir Gandhi hayranı olduğu da biliniyor. Olaylara ve insanlara karşı hayli basit ve sıradan çözümleri bunun kanıtı gibi.

Albert EINSTEIN 1943 yılında Princeton’da yakın çekim görüntüleri

1921 yılında fotoelektrik etki üzerine çalışmaları nedeniyle Nobel Fizik Ödülü’ ne layık görülen Albert EINSTEIN, Nazi Partisi’nin iktidara yükselişi nedeniyle 1933’ te Almanya’yı terk etti ve Amerika Birleşik Devletleri’ne yerleşti. 1955 yılında ömrünün geri kalanını geçirdiği Princeton’da hayatını kaybetti.

•